دیجیتال مارکتینگ چیست؟ معرفی ابزارهای دیجیتال مارکتینگ

دیجیتال مارکتینگ چیست ؟

دیجیتال مارکتینگ چیست ؟ رویکردی در مارکتینگ که عمدتا روی اینترنت، وسایل ارتباط جمعی و دیگر وسایل دیجیتال تکیه می‌کند تا مخاطب را از طریق کانال‌ها و ابزارهای دیجیتال مارکتینگ هدف بگیرد. دیجیتال مارکتینگ اصطلاحی است که طیف گسترده‌ای از شاخه‌های آنلاین مارکتینگ مانند کانال‌های دیجیتال، کانتنت مارکتینگ یا بازاریابی محتوا، سئو، ایمیل مارکتینگ یا بازاریابی ایمیلی، سوشال مدیا مارکتینگ یا بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، موبایل مارکتینگ و… را به‌کار می‌گیرد تا به مشتری و خریدار دست یابد و به او وصل شود. یک کاربر عادی روی انواع کانال‌ها مثل تلویزیون، کامپیوتر، تبلت، گوشی هوشمند، رادیو و رسانه‌های سنتی محتوا مصرف می‌کند. این تماس مداوم با انواع مختلف رسانه باعث سرریز شدن اطلاعات در مغز کاربر می‌شود و در نتیجه مسیر خریدار (customer’s journey) را پیچیده‌تر می‌سازد. دیجیتال مارکتینگ به برندها امکان می‌دهد از طریق کانال‌ها و نقاط تماس مختلف خود را منسجم‌تر به مشتری معرفی کنند.

ابزارهای دیجیتال مارکتینگ چیست ؟

پیش از آن‌که سراغ جنبه‌های دیگر بازاریابی دیجیتال برویم، بگذارید مرور سریعی بر تعدادی از کانال‌های اصلی بازاریابی دیجیتال داشته باشیم:

۱. وب‌سایت

وب‌سایت معمولا مرکز فعالیت‌های دیجیتال مارکتینگ است. برندها و سازمان‌ها از وب‌سایت‌شان برای میزبانی محتوا استفاده می‌کنند و از رسانه‌های دیگر برای بازنشر کردن آن. بیشتر فعالیت‌های دیجیتال مارکتینگی که انجام می‌دهیم در نهایت به وب‌سایت لینک می‌شود، جایی که انتظار داریم عملی انجام شود یا اتفاقی بیافتد و تبدیل مشتری را در آنجا ردگیری و اندازه‌گیری می‌کنیم. برای مثال، دانلود یک فایل، سفارش یک محصول یا خدمت و مانند آن.

۲. بازاریابی محتوا

ستون فقرات راهبرد دیجیتال مارکتینگ چیست ؟ خلق محتوا. چه استراتژی کانتنت مارکتینگ منسجم و مکتوبی داشته باشید و چه نداشته باشید، باید برای اطلاع‌رسانی، سرگرم کردن، آگاه کردن یا ترغیب کردن خریدار در طول مسیر کانال‌های دیگر برای او محتوا خلق کنید. متن (پست وبلاگ)، ویدیو، عکس و تصویر، اینفوگرافیک، پادکست، پرزنتیشن، و کتاب الکترونیک از رایج‌ترین قالب‌های محتوا است.

۳. سئو (SEO)

سئو برای فعالیت‌های بازاریابی محتوایی مانند سوخت موشک عمل می‌کند. فعالیت‌های سئو آن پیج (on-page) و سئو آف پیج (off-page) درواقع وب‌سایت را برای کلمات کلیدی مورد نظرمان در نتایج جستجوی اینترنتی بیشتر جلوی چشم می‌آورد. بیشتر سئو عمدتا مبتنی بر متن است اما در سال‌های اخیر کم‌کم جستجوی صوتی نیز طرفدارهای خودش را پیدا کرده و مردم به جای جستجوی کلمات کلیدی از گوگل سوال می‌پرسند. در نتیجه بهتر است فعالیت‌های سئو هم کمی بیشتر به سمت گفتگو و محاوره برود.

۴. تبلیغات دیجیتال

تبلیغات دیجیتال عنوانی است که مجموعه‌ای از راهبردهای مختلف تبلیغات آنلاین و اینترنتی را دربرمی‌گیرد. راهبرد معمول قیمت‌دهی مزایده‌ای تبلیغات دیجیتال، هزینه به ازای کلیک یا CPC (مخفف cost‑per‑click) و هزینه به ازای هزار نمایش یا CPM (مخفف cost‑per‑mille) است.

۵. ایمیل مارکتینگ

بازاریابی ایمیلی فرایند ایجاد و نگهداری پایگاه داده‌ای از کانتک‌های سرد و گرم (یعنی بدون/با تماس قبلی) است که برای آن‌ها درباره برند، محصولات و خدمات خودمان ایمیل‌های خبررسانی و آموزشی می‌فرستیم. ایمیل مارکتینگ کانالی بسیار کارآمد برای ارتباط مستمر با مخاطب است. با ایمیل مارکتینگ می‌شود یک مجموعه دنبال‌کننده ساخت، مشتری جدید با خود همراه کرد، مشتریان کنونی را حفظ کرد، تخفیف و آفر ارائه داد و محتوا پخش کرد.

۶. سوشال مدیا مارکتینگ

بازاریابی شبکه‌های اجتماعی یعنی در بسترهایی که کاربران‌مان بیشتر وقت می‌گذارنند حضور پررنگی داشته باشیم. مهم‌ترین این شبکه‌های اجتماعی در ایران، اینستاگرام، تلگرام و توییتر است. به غیر از کانال‌های ارگانیک، در هر سه پلتفرم می‌توانیم با پرداخت هزینه از تبلیغات اینفلوئنسری کمک بگیریم و در توییتر و اینستاگرام می‌شود به‌طور مستقیم تبلیغ کرد. شبکه‌های اجتماعی همچنین نقش اصلی را در ویدیو مارکتینگ دارند و می‌توان موج محتوای گذرا را نیز با آن هدایت کرد. ویژگی مهم آن امکان ارتباط دوطرفه است که طرفداران و دنبال‌کنندگان برند می‌توانند از طریق کامنت، پیغام مستقیم یا بازنشر محتوا با شما تعامل داشته باشند.

۷. بازاریابی آشناسازی

بازاریابی آشناسازی ترجمه سختی برای اصطلاح سخت‌تر Affiliate Marketing است. مفهوم افیلییت مارکتینگ یا بازاریابی آشناسازی چیزی شبیه فروش کمیسیونی است. در این روش‌ها شرکت‌ها به شرکای خود لینک ویژه می‌دهد. هر بار که کسی از طریق آن لینک ویژه خرید می‌کند شریکی که مشتری‌اش را هدایت کرده نیز، سهم یا کمیسیونی از آن فروش می‌برد. اینفلوئنسر مارکتینگ هم شاید نوع جدیدتر و تحول‌یافته‌ای از بازاریابی آشناسازی باشد.

۸. بازاریابی موبایلی

موبایل مارکتینگ ترند جدید و رو به رشدی است. تعداد گوشی‌های هوشمند در سراسر جهان در سال ۲۰۲۰ به ۳٫۵ میلیارد می‌رسد. برای بهره بردن از این فرصت درخشان، برندها باید از طریق اپلیکیشن موبایل، ایمیل، وبسایت سازگار با موبایل و شبکه‌های اجتماعی روی گوشی هوشمند مشتری با او ارتباط برقرار کنند. با اتصال لحظه‌ای و مداوم به مشتری، برند می‌تواند استراتژی مارکتینگ خود را بهینه کند و پیام‌های بسیار به‌موقع به مشتری برساند.

۹. روابط عمومی آنلاین

روابط عمومی یا PR آنلاین ، روابط عمومی و آگاه‌سازی است که آنلاین صورت می‌گیرد و انتشار آن ممکن است در رسانه متعلق به شما، با پرداخت هزینه (رپرتاژ آگهی) یا رسانه رایگان باشد. رسانه رایگان یا earned media یعنی زمانی که یک رسانه (یعنی خبرنگار، وب‌سایت خبری و محتوایی یا وبلاگ‌نویس مطرحی) در قالب داستانک یا استوری، خبر، مصاحبه و مانند آن در مورد برند شما حرف بزند. بررسی محصول توسط مشتریان و وبلاگ‌نویسان و اخبار مربوط به خدمات و محصولات شما در رسانه‌ها چه پولی و چه ارگانیک، بخشی از روابط عمومی آنلاین شما محسوب می‌شوند.

۱۰. بات گفتگوی هوشمند

پیشرفت فناوری‌هایی مثل هوش مصنوعی و یادگیری ماشین یا ماشین لرنینگ راه را برای راهبردهای پیشرفته‌تر مارکتینگ مثل هوش مصنوعی گفتگوگر (conversational AI) باز کرده است. با جا افتادن جستجوی صوتی، چت بات و دستیارهای دیجیتال بین مردم، بات گفتگوگر هم بخش مهم‌تری از دیجیتال مارکتینگ خواهد شد. در بین پلتفرم‌های مورد اسقبال ایرانی‌ها، قابلیت بات تلگرام جای کار بسیار زیادی برای برندها دارد.

۱۱. وب آنالیتیکس

وب آنالیتیکس (web analytics) به شیوه گردآوری، سنجش، تحلیل و گزارش داده روی وب به‌ویژه روی وب‌سایت برند و اپلیکیشن گفته می‌شود. رایج‌ترین ابزار این کار هم گوگل آنالیتیکس است، اما وبسایت‌ها می‌توانند ابزار آنالیتیکس خودشان را بسازند یا از ابزارهای دیگری که برایشان کارآمدتر است استفاده کنند. داده گردآوری‌شده می‌تواند کیفی یا کمی باشد. وب آنالیتیکس به مارکتر کمک می‌کند که منبع ترافیک دریافتی را کشف کند و ببیند چه چیزهایی جواب می‌دهد و چه چیزهایی نه، نرخ بازگشت هزینه (ROI) چقدر است و این‌که چطور به کمک این اطلاعات می‌شود فعالیت‌های دیجیتال مارکتینگ مجموعه را بهبود داد.

مزایای دیجیتال مارکتینگ چیست ؟

دیجیتال مارکتینگ چست ؟ ترکیبی از بهترین روش‌های بازاریابی درون‌گرا یا Inbound Marketing و بازاریابی برون‌گرا یا Outbound Marketing است، یعنی راهبردهای کششی و فشاری.

بازاریابی درون‌گرا چیست؟

بازاریابی درون‌گرا یا Inbound Marketing که به آن بازاریابی ربایشی یا جذبی هم گفته می‌شود، تکنیک‌های کشاندن مشتری به سمت محصولات و خدمات از طریق کانتنت مارکتینگ یا بازاریابی محتوا، سوشال مدیا مارکتینگ، بهینه‌سازی موتور جستجو یا سئو، و برندسازی است. بازاریابی درون‌گرا به دنبال بهبود تجربه مشتری و اعتمادسازی با ارائه اطلاعات مورد نظر مشتری است که از طریق نیوزلتر شرکت، بلاگ و پست‌های شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شود.

بازاریابی برون‌گرا چیست؟

بازاریابی برون‌گرا (Outbound Marketing) یعنی تبلیغ و ترویج مصحول از طریق تبلیغات مستمر، معرفی، روابط عمومی و عملیات فروش است. گوگل ادز، تبلیغات بنری اینترنتی، رپرتاژ آگهی، اطلاع‌رسانی اینترنتی از طریق رسانه‌های خبری، اینستاگرام و تلگرام همه شکل‌های مختلفی از بازاریابی برون‌گرا است. البته بازاریابی برون‌گرا شکل‌های غیر دیجیتال مانند تماس تلفنی مستقیم و شکل‌های ناپسند مانند ایمیل اسپم را هم دربرمی‌گیرد.

سه مزیت اصلی بازاریابی دیجیتال برای رشد کسب‌وکار این است:

۱٫ سنجش‌پذیری

وقتی که کمپین مارکتینگ را به روش‌های بازاریابی سنتی اجرا کنیم، اندازه‌گیری تاثیر آن تقریبا ناممکن است، مگر آنکه نوعی کد تخفیف یا معرفی یا مشابه آن داده باشیم که مستقیما در بخش فروش خودش را نشان دهد. ولی در سوی دیگر، هر مسیر دیجیتال مارکتینگی که انتخاب کنیم می‌توانیم قابلیت‌های آمارگیری و آنالیتیکس پیچیده روی آن داشته باشیم.

تاثیرگذاری کمپین را می‌شود از طریق تعداد مشاهده، کلیک، ترافیک و فروش خرد اندازه‌گیری کرد. بسته به مدل attribution (استناب) که به‌کار می‌گیریم، می‌شود فهمید هر یک از نقاط تماس مشتری چه سهمی در فروش داشته‌اند. این سنجش‌پذیری به مارکتر کمک می‌کند بفهمد چه روش‌های جواب می‌دهد و چه روش‌های نیاز به اصلاح دارد.

۲٫ هدف‌گیری پیشرفته

رسانه سنتی بیشتر روش بمباران تبلیغاتی را دنبال می‌کند که در آن تعداد انبوهی از آدم‌ها پیام مشابهی را دریافت می‌کنند. اما با راه‌های مدرن مارکتینگ می‌شود پیام را براساس پرسونای مخاطب دستکاری کرد. کانال‌های دیجیتال مارکتینگ این قابلیت را دارد که خریدار ایده‌آل را با دقت بالا هدف گرفت. دیجیتال مارکتینگ همین‌طور کمک می‌کند که خریدار ایده‌آل راحت‌تر شما را پیدا کند. به کمک بازاریابی محتوا و سئو، خریدار بالقوه با وارد کردن یک عبارت جستجو در گوگل به راحتی شما را پیدا می‌کند.

در تبلیغات دیجیتال می‌شود کاربران را بر مبنای جنسیت، گروه سنی، علاقمندی، تحصیلات، مکان، طبقه اجتماعی، دسته‌بندی روانشناختی و معیارهای مختلف دیگر هدف قرار داد. بسته به هدفی که دارید می‌توانید هرچقدر می‌خواهید دقیق شوید یا تنوع بیشتری بدهید تا گروه بزرگتری از مخاطبان را جذب کنید.

۳٫ پیرایش در حین اجرا

در بازاریابی سنتی هیچ فضایی برای اصلاح مسیر وجود ندارد. وقتی که تبلیغات در روزنامه چاپ شد، دیگر چاپ شده اما در دیجیتال مارکتینگ، می‌توان وسط اجرای کمپین جزئیات مختلف آن را دستکاری کرد. اگر می‌بینید متن یک تبلیغ خاص از جذابیت کافی برخورددار نیست، می‌توانید خیلی راحت آن را تغییر دهید یا حتی تبلیغ را خاموش کنید و بودجه را به سمت تبلیغ‌های جذاب‌تری بفرستید که در لحظه تاثیرشان را می‌بینید. این انعطاف‌پذیری باعث می‌شود فعالیت دیجیتال مارکتینگ را بسیار کارآمدتر مدیریت کنیم.

دیگر مزایای دیجیتال مارکتینگ چیست ؟

• آگاه‌سازی و ایجاد تعامل (engagement) راحت‌تر قبل و بعد از فروش
• تبدیل خریداران جدید به هواداران پرشور که بیشتر (و بیشتر) خرید می‌کنند
• اشتراک‌گذاری و هم‌رسانی در شبکه‌های و راه انداختن موج دهان‌به‌دهان
• کوتاه‌تر کردن مسیر خریدار با ارایه پیشنهاد مناسب در زمان مناسب

ابزارهای کمکی دیجیتال مارکتینگ چیست ؟

برای یک دیجیتال مارکتر انبوهی از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ وجود دارد که می‌تواند برای جنبه‌های مختلف کار دیجیتال مارکتینگ مثل سئو، کانتنت مارکتینگ، سوشال مدیا و یا خود وبسایت کسب‌وکار از آن‌ها کمک بگیرد. بعضی از مهم‌ترین ابزارها:

• گوگل آنالیتیکس

گوگل آنالیتیکس برای هر دیجیتال مارکتری که دنبال رشد بزرگ برای کسب‌وکار می‌رود، یک باید است. این ابزار رایگان تمام اطلاعات مهم درباره عملکرد وب‌سایت را در اختیار ما می‌گذارد، از جمله دموگرافیک کاربران، کلمات کلیدی محبوب، رویدادها و کارهای انجام شده و بسیاری موارد دیگر.

• آنالیتیکس هر یک از شبکه‌های اجتماعی

یکی از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ شبکه‌های اجتماعی مختلفی است که برای سوشال مدیا مارکتینگ استفاده می‌کنید. این ابزارها معمولا ابزارهای آنالیتیکس رایگان روی خود پلتفرم ارائه می‌دهند. همین‌طور ابزارهای قوی‌تری به صورت پولی نیز وجود دارد. آنالیتیکس توییتر یکی از بهترین نمونه‌های این ابزارهای رایگان است.

• HootSuite

هوت سوت یکی از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ که کار زمان‌بندی پست‌ها و چک کردن یک‌جای تمام حساب‌های شبکه‌های اجتماعی را راحت می‌کند. در هوت سوت می‌توانید برای پیام‌ها، منشن‌ها، پست‌ها و موارد زمان‌بندی شده دیگر «استریم» بسازید. حتی می‌توانید یک کامنت یا پیام را به یکی از اعضای تیم منتسب کنید تا بعدا جواب بدهد.

• TweetDeck

توییت‌دک هم مثل هوت‌سوت یکی از ابزارهای مفید مدیریت حساب‌های توییتر است که امکانات مختلفی ارائه می‌دهد.

• Hotjar

پلتفرم هات‌جار در لحظه فعالیت و رفتار کاربران در صفحات ثابت به‌صورت تصویری ثبت می‌کند. از نقشه حرارتی که هات‌جار ارایه می‌دهد و می‌توانید ببینید کاربران کجا بیشتر کلیک کرده‌اند یا موس‌ کجا حرکت کرده تا ویدیوی واقعی از رفتار کاربر در صفحات سایت. این ابزار به‌ویژه ابزار محبوب هکر رشد است که روی بهینه‌سازی تجربه کاربری و محصول تمرکز دارد.

• UberSuggest

اوبر ساجست کمک می‌کند کلمات کلیدی جدیدی یا موضوعات مناسب برای پست بلاگ پیدا کنید. کافی است کلمه کلیدی خودتان را وارد کنید تا فهرستی از نتایج مشابه را ببینید. می‌توانید هر کدام از نتایج جستجوی ارائه شده را هم به‌صورت جدا باز کنید و جزئیات آن را ببینید، به داده‌های گوگل ترند نگاه کنید و عبارت مورد نظر را در گوگل جستجو کنید.

• Google Keyword Planner

گوگل کیورد پلنر کمک می‌کند بفهمید کدام یک از کلمات کلیدی قابل استفاده بیشترین اثرگذاری را خواهند داشت. با این ابزار می‌توانید ببینید کدام کلمات کلیدی بیشترین جستجو را داشته و در طول زمان چه تغییری کرده است (که به‌ویژه برای جستجوهای فصلی مهم است!) حتی می‌توانید کلمات کلیدی مشابه را هم با آن پیدا کنید.

• Yoast

یکی از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ و ابزارهای سئو ، یوست است. افزونه‌ای برای وردپرس است که به هر پست وبلاگ اطلاعات اضافی برای موتور جستجو می‌افزاید. با این کار گوگل بهتر می‌تواند صفحه را بخواند و شانس شما برای گرفتن رتبه بالاتر در نتایج جستجوی گوگل بیشتر می‌شود.

• MailChimp

میل چیمپ در دنیای ایمیل مارکتینگ برای خودش غولی است و در سال گذشته ۳۴۰ میلیارد ایمیل ارسال کرده است. نکته جالب میل چیمپ این است که نرخ هزینه بر اساس اندازه لیست ایمیل شما تغییر می‌کند. به‌ویژه پلن «همیشه رایگان» میل‌چیمپ برای شروع کار ایمیل مارکتینگ در مقیاس کوچک عالی است.